Dweilen met de (gas-)kraan dicht

Gerard Sleegers, Marketing manager

Dankzij het regeerakkoord gaat de gaskraan dicht, want Nederland wil van het gas af. Maar als we niet oppassen, blijft het dweilen met de (energie-)kraan open.

Focus op primair doel

Het doel is duidelijk: We moeten de CO₂-uitstoot verminderen met energiezuinige woningen. Nieuw is de ban op het gebruik van gas. Fantastisch toch! Minder gasverbruik is minder CO₂-uitstoot, dus een betere energiescore. Helaas is dit iets te kort door de bocht. De hoogte van de energie-index zegt niets over het energieverbruik. De toekomstige energiebesparingsambitie bij bijna energieneutrale gebouwen (BENG) is niet beter dan de huidige EPC-norm en ‘Nul op de meter’ (NOM) betekent niet dat de energievraag nul is. In alle gevallen geldt dat de energiebehoefte nog steeds substantieel kan zijn.

'Excuuspanelen'

Ter compensatie van deze energiebehoefte wordt de oplossing vaak gezocht in de toepassing van zonnepanelen. Of, zoals ik onlangs in een artikel las, ook wel ‘excuuspanelen’ genoemd. Een passende benaming als je bedenkt dat de toepassing vaak dient als sluitpost voor het behalen van de wettelijke norm. Zonnepanelen wegen namelijk zwaar mee in de berekening. Of het daarentegen de primaire oplossing is om de energievraag te beperken, is een volkomen andere zaak. Doorgaans kunnen zonnepanelen niet het gehele jaar voldoende energie leveren voor de warmtevraag. Dat geldt met name in het stookseizoen. Er blijft dus een externe energiebehoefte bestaan. En dan heb ik het nog niet over de benodigde energie voor de productie en latere vervanging van de zonnepanelen.

Voorkomen is beter dan genezen

Even een simpel vraagje: Stel het is winter en het raam staat open. Wat doet u dan? Op de bank gaan zitten met een dikke jas aan of het raam dicht doen? Ik neem aan dat de meesten onder u voor het laatste zullen kiezen. Logisch toch? Want die extra jas is dweilen met de kraan, c.q. raam, open. Bij de renovatie of het ontwerp van een gebouw gaat deze logica echter vaak verloren.

Primaire aandachtspunten

Bij het bereiken van ons doel is de meeste winst te behalen met een optimaal ontwerp van de gebouwschil. Denk hierbij aan een goede oriëntatie ten opzichte van de zon, een compact gebouw, een goede luchtdichting met een WTW-ventilatiesysteem, ramen en deuren met een lage U-waarde en hoge zontoetreding en met name een goede isolatie met een hoge Rc-waarde. Bij een doordachte en goed geïsoleerde gebouwschil hoef je bijna geen verdere installatietechnieken toe te passen. Isoleren is bovendien een éénmalige investering voor de gehele levensduur van het gebouw zonder onderhouds- en/of vervangingskosten.

De best bespaarde energie is de niet-gebruikte energie

Het succes van de CO₂-vermindering hangt af of er verder gekeken wordt dan een huis volhangen met zonnepanelen en hopen dat de salderingsregeling nog even blijft. De eerste keuze is om het huis zo energiezuinig mogelijk te maken. Daarna kijk je welke installaties, waaronder ook zonnepanelen, nodig zijn om in de beperkte energievraag te voorzien. Alleen dan zijn concepten zoals BENG en ‘Nul op de meter’ goede uitgangspunten om de CO₂-uitstoot te verminderen.